Tips voor een vega Chanoeka
Chanoeka is een Joodse feestdag die meerdere dagen duurt. In 2024 duurt Chanukah van 25 december tot/met 2 jan 2025. Tijd voor lekkere, vegetarische en plantaardige hapjes & gerechten voor dit bijzondere feest dat wereldwijd gevierd wordt.
Wat is Chanoeka?
Op 25 december aanstaande (vanaf de avond) is het Chanoeka. Het feest staat ook wel bekend als inwijdingsfeest en als ´het feest van de lichtjes´ oftewel Chag Ha’Orot. Chanukah wordt dit jaar gevierd vanaf 7 tot en met 15 december. Chanoeka begint officieel de voorgaande avond bij zonsondergang wanneer volgens de joodse kalender een nieuwe dag begint.
Het woord ´Hanukkah oftwel Chanoeka´ betekent ´inwijding´. Hanukkah herinnert aan de overwinning van een kleine groep Joden op de Grieken, ruim 2000 jaar geleden.
Tijdens Chanoeka worden er kaarsjes of oliepitten aangestoken, 8 dagen achter elkaar. De kaarsjes worden van rechts naar links geplaatst, en vervolgens van links naar rechts aangestoken. Ze worden aangestoken met een ´sjammas´. De sjammas is een extra kaars die gebruikt wordt om kaarsjes tijdens Chanoeka aan te steken en wordt geplaatst in een Chanoekia (een negenarmige kandelaar die alleen tijdens Chanoeka gebruikt wordt). Na het aansteken worden zegenspreuken uitgesproken. Elke avond komt er één kaarsje bij. Tevens wordt er het loflied Ma´oz Tsoer gezongen, dit kan zowel thuis als in de synagoge gedaan worden. Wat belangrijk is tijdens Chanoeka, is dat er veel extra gebeden uitgesproken worden, onder andere uit de Hallel en de Tora (beide joodse geschriften). Tijdens Chanoeka probeert men zo veel mogelijk thuis samen met het gezin te zijn en worden er bijvoorbeeld spelletjes gespeeld en lekker gegeten. Ook wordt er tijdens Chanukah extra veel aan liefdadigheid gedaan en krijgen de kinderen cadeautjes.
Inspiratie opdoen voor én tijdens Chanoeka 2024
Wil jij 100% kosher leren koken? Bekijk dan de kookworkshops op de website van Ester Erwteman, auteur van onder andere ‘Nosh’ en ‘Tahin’.
Hapjes, lekkernijen en gerechten voor Chanoekah
Een traditioneel Chanoeka menu bestaat meestal uit gebakken hapjes, hartige hoofdgerechten en zoete desserts.
Vega Recepten voor tijdens Chanoeka
Gerechten en hapjes die traditioneel veelal gegeten worden tijdens Chanoeka zijn onder andere Soefganiot (gevulde beignets), Latkes (aardappelpannenkoekjes), Kugel (een traditionele Joodse eiernoedelschotel en of cake) en Roggelach (gevulde zoete croissantjes).
Heerlijke pannenkoekjes voor Chanoeka: Blintzes
Lekkere vega boreka’s voor de lunch tijdens Chanoeka
Ester Erwteman ontwikkelde dit recept en zij heeft de boreka’s leren kennen in Jeruzalem toen zij daar woonde. Vooral vers gemaakt op de vrijdagochtend op de markt in Jeruzalem vond zij deze heerlijk om te eten.
Lekker vega recept om te snacken tussendoor tijdens Chanoeka
Ideaal als tussendoortje: dit zijn Midden-Oosterse Fatteh nacho’s, door Nigella Lawson
Karin Luiten schrijft in haar kookboek ‘vega zonder pakjes & zakjes’ dat dit recept al jaren een grote hit is bij haar thuis. Zij noemt het zelf een ‘soort van Midden-Oosterse nacho’s’.
Lekker vega recept voor de zoete kauwen: zoete challa’s
“Alle weken van het jaar eten we challa bij de shabbatmaaltijd” aldus auteur Esther Erwteman. Kleine challa, grote challa met maanzaad en/of sesamzaad. Eenmaal per jaar maakt zij zoete challa en dat is voor Rosh Hashana. “Omdat je tijdens shabbat altijd twee challot nodig hebt voor de maaltijd, is dit recept voor 2 grote challot of 12 kleine challetjes”.
Lekker plantaardig recept voor Chanoekah: latkes met appelmoes
Het beste recept voor Latkes? Stel je deze vraag aan Esther Erwteman dan zal zij aangeven dat haar broer Micha heerlijke latkes bakt. “Niemand maakt zulke goede,
krokante en lekkere latkes als hij”.
Lekker plantaardig recept voor Chanoeka: roggelach, de Joodse chocoladecroissant
Beter dan welk toetje of zoete snack ook, is de roggelach. Het lijkt op een soort chocoladecroissant, maar het is veel meer en veel beter dan dat. Het is deeg, gevuld met chocolade, kaneel, gedroogd fruit of een andere zoetigheid. Het recept is al heel oud en de meningen verschillen over waar het vandaan komt. In de Amerikaanse keuken maak je roggelach oorspronkelijk met een deeg met roomkaas. Dat was omdat roomkaas goedkoop was en er veel calorieën in zitten. Voor de arme Joodse immigranten in New York was dit een mooie combinatie van lekker en voedzaam.
Meer lezen over (vega recepten voor) Chanoeka 2024
1. Chanoeka viering in Amsterdam in het Concertgebouw
2. Het lichtjesfeest in Utrecht
3. Chanoeka viering in Den Haag
4. Joodse recepten op vegetariers.nl
5. Kookworkshops van Ester Erwteman
Tekst: Dorothé, redactie Vegetariërsbond, 21-11-2023