De Nederlandse Vegetariersbond logo
V-Label

Kieswijzer voedsel, dierenwelzijn en landbouw

Kieswijzer 2025: landbouwsubsidies, plantaardig voedingspatroon en dierenwelzijn – wat vinden de partijen?

Op 29 oktober 2025 zijn de verkiezingen voor de Tweede Kamer. De Vegetariërsbond helpt haar achterban met een overzicht van partijstandpunten over de toekomst van onze landbouw, voeding en dierenwelzijn.
We kijken naar drie onderwerpen:

  • Landbouwsubsidies
  • Plantaardig voedingspatroon
  • Dierenwelzijn

De standpunten van de volgende partijen zijn meegenomen: PVV, VVD, BBB, CDA, NSC, SGP, FvD, ChristenUnie, D66, Volt, SP, GroenLinks/PvdA, PvdD.

Kieswijzer Wat zeggen de partijen

Waarom deze onderwerpen

Het afgelopen jaar was er veel aandacht voor de effecten van de vee-industrie op dierenwelzijn, klimaat, gezondheid, biodiversiteit en watergebruik. Ook boeren zelf ervaren druk door het huidige systeem. De vraag is: hoe zien partijen de toekomst van onze landbouw en voeding?

Kieswijzer: overeenkomsten

  1. Vrijwel alle partijen vinden verduurzaming belangrijk.
  2. Dierenwelzijn krijgt bij de meeste partijen aandacht; PVV en FvD leggen hier minder nadruk op.
  3. Een deel van de partijen wil meer plantaardige voeding stimuleren (PvdD, GroenLinks/PvdA, D66, Volt, SP).
  4. Behoudende partijen (PVV, VVD, BBB, SGP, FvD) leggen de verantwoordelijkheid vooral bij boeren en consumenten en willen bestaande landbouwsubsidies behouden.
  5. Vernieuwingsgerichte partijen (PvdD, GroenLinks/PvdA, SP, D66, Volt) willen subsidies meer inzetten voor diervriendelijke en duurzame landbouw.
  6. Middenpartijen (CDA, NSC, ChristenUnie + deels D66 en Volt) zoeken naar evenwicht tussen duurzaamheid, innovatie en draagvlak onder boeren.

Kieswijzer: grote verschillen

Vleesconsumptie

  • VVD, CDA, FvD, PVV en BBB vinden dat de overheid niet te veel moet sturen in wat mensen eten. Ze willen geen belasting op vlees of andere maatregelen die gedrag beïnvloeden.
  • Progressieve partijen (PvdD, GroenLinks/PvdA, SP, D66, Volt) willen plantaardig eten aantrekkelijker maken bijvoorbeeld door lagere btw op groente en fruit of meer voorlichting.

Megastallen

  • Progressieve partijen (PvdD, GroenLinks/PvdA, D66, Volt, SP) willen megastallen beperken of afbouwen.
  • Behouden­de partijen (PVV, BBB, VVD, CDA, SGP, FvD) willen vooral verbeteren binnen het huidige systeem.

Landbouwsubsidies

  • Progressieve partijen (SP, PvdD, Volt, GroenLinks/PvdA, D66): subsidies inzetten voor duurzame landbouw en omschakeling; bio-industrie afbouwen.
  • Behoudende partijen (VVD, CDA, PVV, BBB, SGP, FvD): subsidies behouden om boeren te ondersteunen bij innovatie en inkomen.
  • Middenpartijen (NSC, ChristenUnie + deels D66 en Volt): verduurzaming stimuleren met aandacht voor uitvoerbaarheid en draagvlak.

Standpunten van de partijen (per thema)

Plantaardig voedingspatroon

  • Progressieve partijen (PvdD, GroenLinks/PvdA, D66, Volt, SP): stimuleren van plantaardige alternatieven, verminderen van vleesconsumptie, promotie van gezonde voeding.
  • Behoudende partijen (CDA, VVD, PVV, BBB, FvD, SGP): vleesconsumptie blijft een persoonlijke keuze; innovatie zoals kweekvlees is welkom.
  • Middenpartijen (NSC, ChristenUnie + deels D66 en Volt): aandacht voor gezondheid en duurzaamheid zonder dwingende maatregelen.

Dierenwelzijn & duurzame landbouw

  • Progressieve partijen (PvdD, GroenLinks/PvdA, Volt, SP, D66): willen een kleinere veestapel, minder megastallen, uitbreiding van het Beter Leven-Keurmerk en opname van dierenrechten in de Grondwet.
  • Behoudende partijen (CDA, VVD, PVV, BBB, FvD, SGP): investeren in stalverbetering en controles, maar geen grote systeemveranderingen.
  • Middenpartijen (NSC, ChristenUnie + deels D66 en Volt): zoeken naar balans tussen dierenwelzijn en een leefbare toekomst voor boeren.

Conclusie

De verkiezingen van 2025 laten duidelijk zien:

  • Behoudende partijen willen het huidige landbouwsysteem grotendeels behouden.
  • Progressieve partijen willen meer nadruk op duurzaamheid, dierenwelzijn en plantaardig eten.
  • Middenpartijen (CDA, D66, Volt, NSC, ChristenUnie) combineren innovatie en verduurzaming met draagvlak voor boeren.

Met deze kieswijzer wordt het makkelijker om een partij te kiezen die past bij je waarden over voeding, dierenwelzijn en duurzaamheid.

Om te lezen, vega(n) voeding voor je huisdier.

Bron: vmt.nl