Kieswijzer Voedsel, Dierenwelzijn & Landbouw

Kieswijzer: landbouwsubsidies, verschuiving naar plantaardig voedingspatroon en dierenwelzijn – dit vinden de politieke partijen

 

Op 17 maart 2022 zijn de verkiezingen voor de Tweede Kamer. De Vegetariërsbond wil haar achterban middels deze kieswijzer helpen in het doolhof van partijen en vroeg de politieke partijen drie vragen over de toekomst van de vee-industrie. Wij kozen landbouwsubsidies, verschuiving naar een meer plantaardig voedingspatroon en dierenwelzijn als belangrijkste punten om standpunten over op te vragen. De SP, 50PLUS, VVD, SGP, PvdD, CDA, en BIJ1 gaven antwoord op onze vragen. GroenLinks en de PvdA stuurden een algemeen antwoord. Onder meer DENK, ChristenUnie, PVV en FvD gaven geen reactie.

Het afgelopen jaar is er veel aandacht in de media en politiek geweest voor de negatieve gevolgen van de vee-industrie ten aanzien van dierenwelzijn, volksgezondheid, broeikasgas-, stikstof- & fijnstofuitstoot, invloed op biodiversiteit en land- en waterverbruik. Ook boeren zelf zien zich vaak als gevangen in het huidige systeem. De volgende stap is aan de politiek. Wat zien zij als toekomst van de vee-industrie?

Klik voor een grote versie

Kieswijzer: de voornaamste overeenkomsten

1. Er is veel draagvlak voor verduurzaming, alle partijen die geantwoord hebben schrijven hierover.
2. Dierenwelzijn wordt bij alle partijen, op de VVD na, belangrijk gevonden. De VVD schrijft alleen over hogere straffen bij dierenmishandeling.
3. Ook staan alle partijen, behalve de VVD, positief tegenover eerlijke beprijzing van met name ongezond voedsel; specifiek vlees wordt vaker genoemd. De SGP schrijft dat de vleesprijs omhoog mag, maar vooruit, die tellen we mee.
4. Vermindering van vleesconsumptie en een verschuiving naar meer plantaardig wordt alleen door de VVD en het CDA niet gesteund. De SGP schrijft niet over vermindering van vleesconsumptie, maar dus wel over een verhoging van de vleesprijs en als gevolg daarvan meer plantaardige consumptie. Opvallend is dat de CDA specifiek schrijft dat vlees binnen een gezond voedingspatroon past.
5. SP, PvdD, BIJ1, GL, 50PLUS willen de veestapel inkrimpen. De VVD, CDA en SGP schrijven hier niet over.

Kieswijzer: de verschillen

Het grote verschil ligt bij dat de meest rechtse partijen (VVD, CDA, SGP) de verantwoordelijkheid bij de consument en de boer leggen en achter de landbouwsubsidies vanuit de EU staan. De partijen aan de meer linkerkant van het politieke spectrum willen een eind aan de grote landbouwsubsidies die maar naar een aantal grote bedrijven gaan en de grootschalige bio-industrie om het landbouwsysteem te veranderen naar lokaler, diervriendelijker en natuurinclusiever om de klimaatcrisis te verminderen (SP, PvdD, BIJ1, GL, 50PLUS).

Grote veranderingen?

Deze lijken in de vee-industrie niet hoopvol, gezien de minst positieve reacties van de grootste twee partijen op het moment komen. De grote vraag blijft of de VVD en het CDA het ook na de verkiezingen weer voor het zeggen hebben. Ze lijken in ieder geval te profiteren van het feit dat we ondanks, in plaats van dankzij, de Minister-President en de Minister van Volksgezondheid de Coronacrisis door komen.

Klik voor grotere versie

Kieswijzer: reacties van de politieke partijen

Hieronder de antwoorden – of onze samenvatting ervan – die de partijen ons toestuurden.

Wat is het standpunt van uw partij inzake subsidies voor de vee-industrie?

• SP: De SP wil de Europese landbouwsubsidies op termijn volledig afschaffen. Om een eerste grote stap te zetten wordt per direct een maximum subsidiebedrag per boerenbedrijf ingevoerd. Subsidies worden alleen gegeven onder strenge, groene voorwaarden.
• 50PLUS: Subsidies moeten alleen maar toegepast worden indien een sector echte ondersteuning nodig heeft vanwege bijzondere omstandigheden zoals innoveren, verbeteren, verduurzamen van productieprocessen.
• VVD: De VVD wil de mogelijkheden benutten, ook voor de Nederlandse veehouderij. Onze Nederlandse boeren zijn volgens hen al koploper op het gebied van duurzaamheid en dat willen ze graag zo houden.
• SGP: Subsidies zijn een goede zaak en gericht op verduurzaming van grondgebonden bedrijven. Ze zijn van mening dat consumenten te weinig willen betalen voor verbetering van dierenwelzijn en milieu, dus zijn overheidssubsidies nodig.
• PvdD: Landbouwsubsidies moeten op termijn worden afgeschaft en gebruikt worden om boeren te helpen omschakelen naar biologische en duurzame landbouw.
• CDA: Deze subsidies zijn hard nodig voor boeren om te kunnen innoveren en verduurzamen.
• BIJ1: De bio-industrie mag niet blijven bestaan en moet stoppen met subsidies. Omscholing moet worden aangeboden aan boeren om over te stappen naar dier- en natuurvriendelijke alternatieven.
• GroenLinks: Landbouwsubsidies moeten bijdragen aan natuurinclusieve landbouw en de bio-industrie moet beëindigd worden.

Hecht uw partij waarde aan een verschuiving naar een meer plantaardig voedingspatroon en wat stelt zij eventueel voor om dit te bewerkstelligen?

• SP: Nederland moet af van haar positie als marktleider in kiloknallers. De SP wil een verschuiving naar een plantaardig dieet en pleit voor een forse reductie van de veestapel.
• 50PLUS: 50PLUS wil inzetten op een meer plantaardig voedingspatroon en vindt dat subsidies moeten gaan naar landbouw met plantaardige producten.
• VVD: Iedereen moet vrij kunnen kiezen in zijn of haar voedingspatroon. De VVD stimuleert innovaties zoals kweekvlees als aanvulling op traditionele vleesproductie.
• SGP: De SGP vindt dat de vleesprijs omhoog mag, zodat boeren meer geld krijgen voor investeringen in dierenwelzijn en milieu.
• PvdD: De Partij voor de Dieren wil meer focus op het produceren van plantaardige alternatieven voor dierlijke eiwitten en wil dat de overheid het goede voorbeeld geeft door alleen te kiezen voor biologische en plantaardige producten.
• CDA: Het eten van vlees is een keuze van de consument. Het CDA zet in op een duurzame veehouderij door innovaties binnen de veehouderij voort te zetten.
• BIJ1: We moeten investeren in plantaardige alternatieven en de veestapel verkleinen.
• GroenLinks: GroenLinks wil een vleestaks invoeren en de btw schrappen op groente en fruit.
• PvdA: De PvdA wil true pricing, zodat schade en kosten niet worden afgewenteld.

Wat zegt uw partijprogramma over de transitie naar een duurzamere landbouw inclusief verhoging dierenwelzijn?

• SP: De SP wil stoppen met de bio-industrie, verplichte weidegang en ondersteuning van duurzame boeren.
• 50PLUS: Het gebruik van kunstmest en antibiotica in de landbouw en veehouderij moet verminderd worden.
• VVD: Vermindering van schadelijke emissies zonder inkrimping van de veestapel.
• SGP: Ze willen ondersteuning voor investeringen in dierenwelzijn en milieu.
• PvdD: De Nederlandse veestapel moet flink verkleind worden en ingezet moet worden op een diervriendelijk landbouw.
• CDA: Duurzaamheidsdoelen moeten worden vastgelegd en de agrarische sector krijgt ruimte om deze doelen te halen.
• BIJ1: De veestapel moet flink verlaagd worden en het dierenwelzijn verhoogd.
• GroenLinks: Geen nieuwbouw van megastallen. Vlees mag alleen nog verkocht worden met een Beter Leven Keurmerk.

 

Hopelijk wordt het met bovenstaande als kieswijzer gemakkelijk een keuze te kunnen maken. Succes!

 

Tekst: Daniël Gerritsen