Sterrenchef Rik Jansma: “Het bewustzijn rond eten groeit nog steeds.”

Koken met groenten is ‘waanzinnig uitdagend’. Chef Rik Jansma van sterrenrestaurant Basiliek uit Harderwijk doet zijn best om zijn gasten bekend te maken met groentegerechten. De eerste tien gerechten op de kaart zijn daarom vegetarisch. Daarna volgen pas de variaties met vlees en vis.

Door: Floris de Graad

‘Je ziet dat steeds meer mensen vegetarische gangen in hun menu bestellen. Een aantal jaren geleden was het nog ‘not done’om vegetarische gerechten op de kaart te hebben staan, maar de trend is nu naar een veel bewustere manier van eten.’ De kunst is om zo te koken dat het vlees niet gemist wordt. De gast moet met een voldaan gevoel het restaurant verlaten. In het vegetarische gerecht moet er daarom goed gekeken worden naar de zetmeelcomponent: aardappels, pasta of granen moeten het menu voldoende body geven. ‘Met alleen groenten red je het niet. Zeker niet aan de rand van de Veluwe. Men is hier toch gewend om wat steviger te eten. Als ik hier porties serveer zoals in Amsterdam gebruikelijk is dan wordt ik als oplichter weggezet’.

‘Mensen willen steeds meer weten over de herkomst en achtergrond van hun eten. Heel goed dat dit bewustzijn toeneemt. Helaas gaat dit nog niet altijd gepaard met het besef dat verantwoord geproduceerde voedingsmiddelen vaak duurder zijn. Om discussies te voorkomen zijn ook de vegetarische gerechten op de kaart goedkoper dan de vleesgerechten. Dat heeft met de perceptie van de klant te maken, maar eigenlijk is het onterecht, want ik heb er meer werk aan. Vlees bereiden is, gechargeerd gezegd, veel eenvoudiger. Bakken, sausje erover en men vindt het al snel lekker. Met groenten komt het er veel meer op aan of je de bereidingstechnieken onder de knie hebt. Je bent er ook langer mee bezig.’

Jansma is tevens voorzitter van de Europese branchevereniging JRE (Jeune Restaurateurs Europe). 'Ook in de
rest van Europa is de opmars van de vegetarische keuken onmiskenbaar. Een echte uitdaging vormen de veganisten. We kunnen heel veel voor ze maken, zeker als we het van te voren weten. Dan gaan we in de keuken bij elkaar zitten en een apart gerecht maken. We vinden het waanzinnig om veganistisch te koken. Er komen hele mooie creaties uit voort, die dan ook weer in andere gerechten toepasbaar zijn.’

Waarom vega?
‘Er komst steeds meer aandacht voor het welzijn van dieren.’

Wat is je lekkerste gerecht?
‘Een tomatengerecht met acht verschillende soorten bereiding van tomaat.’

Is vegetarisch koken moeilijk?
‘Nee, de groente spreekt voor zich. Er zijn wel talloze manieren van bereiden mogelijk, maar je moet vooral de groente zelf recht doen.’