Jaaroverzicht 2020 in 5 vega trends
Het in alle opzichten bijzondere en bizarre jaar 2020 voor wat betreft vegetarische en plantaardige voeding, samengevat in vijf trends.
Tekst: Floris de Graad
Onderzoeksbureau Kien maakte in 2020 bekend dat van de honderd Nederlanders die zich voornemen om te minderen met vlees eten, er 69 slagen om te minderen. Negen eten zelfs helemaal geen vlees meer.
Het lukt dus een behoorlijk groot deel van de mensen om een eenmaal ingeslagen weg naar minder vlees vol te houden. En eigenlijk mag dat ook niet zo erg verbazen: minder vlees eten is makkelijk en lekker! De Vegetariërsbond lanceerde in 2020 een vernieuwde versie van de Lekker Vega veggie challenge. Zo'n 2.300 mensen schreven zich voor het eerst of opnieuw in, en ontvingen een maand lang iedere dag lekkere en makkelijke recepten, kooktips, gezondheidsweetjes en andere informatie. In de loop van de tijd hebben zich al 23.000 mensen voor de module ingeschreven. Ook het glossy kwartaalmagazine Lekker Vega van de Vegetariërsbond helpt mensen op weg naar een vegetarisch voedingspatroon. Leden en donateurs van de Vegetariërsbond ontvangen dit magazine. Daarnaast is het in de tijdschriftenhandel, en in 2020 voor het eerst ook online te koop.
Het aantal mensen dat vegetarisch eet, is de afgelopen twee jaar met 50% gegroeid. Dit blijkt uit een in opdracht van de Vegetariërsbond gehouden onderzoek van PanelWizard. Het percentage mensen dat elke dag vegetarisch eet is gestegen tot 3.9 %. In dit cijfer zijn ook veganisten meegeteld. Er zijn nu ook actuele, betrouwbare cijfers over het aantal veganisten: 261.000 mensen. Dit cijfer ligt ruim 110.000 hoger dan eerdere schattingen.
Steeds meer mensen kiezen er dus niet alleen voor om minder vlees te eten, maar ze zetten zelfs de stap naar een echt vegetarisch of veganistisch voedingspatroon. Op dat moment ontstaat er vaak behoefte aan meer specifieke informatie over vegetarische voeding. De Vegetariërsbond kan met haar 126 jarige ervaring antwoorden geven op talloze vragen. De website www.vegetariers.nl wordt maandelijks rond de 45.000 keer geraadpleegd. In 2020 verschenen er nieuwe factsheets over noten, zuivel(vervangers) en kaas en stremsel. De factsheets over het aantal vegetariërs en over het aantal met een vegetarische voedingswijze uitgespaarde dierenlevens werden geüpdate. In totaal zijn er nu veertien factsheets beschikbaar, samengesteld door Voedingskundige Sytske de Waart.
Het zal iedereen opgevallen zijn: steeds vaker wordt op een product vermeldt of het vegetarisch of vegan is. Bekende merken als dr. Oetker, Nutricia, Koopmans, Aviko, Danone en Kikkoman brachten in 2020 voor het eerst producten op de markt met het V-Label keurmerk. De Vegetariërsbond is voor Nederland de licentiehouder van dit Europese keurmerk, en voert de controles uit. De lijst met actieve door de Vegetariërsbond gekeurde producten bereikte in 2020 een voorlopig hoogtepunt.
Ook de consument begint steeds meer gewend te raken aan het V-Label: 53% van de mensen herkent het V-Label. Van de vegetariërs en veganisten herkent zelfs 88% het V-Label. Om het internationale keurmerk nog meer bekendheid te geven is er in 2020 een promotiecampagne van start gegaan met de slogan: ‘Het V-Label, handig om te weten, als je geen dieren wilt eten!’. De boodschap wordt vertolkt door een serie groentedieren die je in 2021 vast nog vaak tegen zult komen!
Betrouwbare cijfers voor 2020 zijn er nog niet, maar de laatste twee jaar leek in Nederland de consumptie van vlees na jarenlange daling weer wat toe te nemen. Waarom was niet helemaal duidelijk, maar onderzoekers suggereerden dat dit door toegenomen vleesgebruik in de horeca zou kunnen komen. Wereldwijd verwachtte de Verenigde Naties een voor het eerst sinds decennia een afname van de vleesconsumptie. Door de coronacrisis hebben mensen minder geld om aan vlees uit te geven en op veel plaatsen in de wereld is de horeca gesloten.
Ook in Nederland was de horeca het grootste deel van het jaar beperkt open of gesloten. Veel horeca-ondernemers schakelden over op afhaal en bezorgservice. Het aantal restaurants met LEKKER VEGA Keurmerk (een initiatief van de Vegetariërsbond) groeide tegen de verdrukking in gestaag verder. Aan het eind van het jaar waren het er al 90. Veel restaurants traden toe in de categorie ‘Goud’: een volledig vleesloze menukaart, waarvan tenminste de 50% uit veganistische opties. Dit is het actuele overzicht van deelnemende vega restaurants in Nederland.
Dat steeds meer mensen in Nederland kritisch zijn over vleesconsumptie en productie blijkt ook uit de toegenomen steun voor een eerlijkere vleesprijs. Op de vraag ‘Ik ben bereid meer voor vlees te betalen als deze extra kosten gebruikt worden voor het verbeteren van dierenwelzijn, duurzame landbouw en een goed inkomen voor duurzame boeren’ antwoordt 51,5 % bevestigend. De steun van voor een eerlijke vleesprijs is ten opzichte van 2018 met 6% gegroeid. Dit blijkt uit onderzoek van de Vegetariërsbond. Meerdere partijen hebben inmiddels een paragraaf over een eerlijke vleesprijs in hun verkiezingsprogramma staan.
Samen met de TAPP coalitie maakt de Vegetariërsbond zich sterk voor een ‘eerlijke’ vleesprijs. Niet alleen op Nederlands, maar ook op internationaal niveau. In februari werd in Brussel het in opdracht van de Vegetariërsbond en TAPP coalitie door CE Delft uitgevoerde onderzoek ’the True Price of Meat’ aangeboden. Het onderzoek trok zelfs de aandacht van The Guardian, Le Monde en van Chinese en Russische televisiezenders. In Nederland werden meer dan 50.000 handtekeningen verzameld die aan Minister van Landbouw Carola Schouten werden aangeboden.
Eind 2020 verscheen bij de wetenschappelijke uitgeverij Routledge in Londen het boek ‘Sustainable Development and Resource Productivity’, met daarin het artikel ‘exploring the possibilitiy of a meat tax’, van de hand van Floris de Graad, directeur van de Vegetariërsbond.
Tekst: Floris de Graad
1 Trend: stoppen met vlees eten lukt steeds beter
Onderzoeksbureau Kien maakte in 2020 bekend dat van de honderd Nederlanders die zich voornemen om te minderen met vlees eten, er 69 slagen om te minderen. Negen eten zelfs helemaal geen vlees meer.
Het lukt dus een behoorlijk groot deel van de mensen om een eenmaal ingeslagen weg naar minder vlees vol te houden. En eigenlijk mag dat ook niet zo erg verbazen: minder vlees eten is makkelijk en lekker! De Vegetariërsbond lanceerde in 2020 een vernieuwde versie van de Lekker Vega veggie challenge. Zo'n 2.300 mensen schreven zich voor het eerst of opnieuw in, en ontvingen een maand lang iedere dag lekkere en makkelijke recepten, kooktips, gezondheidsweetjes en andere informatie. In de loop van de tijd hebben zich al 23.000 mensen voor de module ingeschreven. Ook het glossy kwartaalmagazine Lekker Vega van de Vegetariërsbond helpt mensen op weg naar een vegetarisch voedingspatroon. Leden en donateurs van de Vegetariërsbond ontvangen dit magazine. Daarnaast is het in de tijdschriftenhandel, en in 2020 voor het eerst ook online te koop.
2 Trend: aantal vegetariërs en veganisten gegroeid
Het aantal mensen dat vegetarisch eet, is de afgelopen twee jaar met 50% gegroeid. Dit blijkt uit een in opdracht van de Vegetariërsbond gehouden onderzoek van PanelWizard. Het percentage mensen dat elke dag vegetarisch eet is gestegen tot 3.9 %. In dit cijfer zijn ook veganisten meegeteld. Er zijn nu ook actuele, betrouwbare cijfers over het aantal veganisten: 261.000 mensen. Dit cijfer ligt ruim 110.000 hoger dan eerdere schattingen.
Steeds meer mensen kiezen er dus niet alleen voor om minder vlees te eten, maar ze zetten zelfs de stap naar een echt vegetarisch of veganistisch voedingspatroon. Op dat moment ontstaat er vaak behoefte aan meer specifieke informatie over vegetarische voeding. De Vegetariërsbond kan met haar 126 jarige ervaring antwoorden geven op talloze vragen. De website www.vegetariers.nl wordt maandelijks rond de 45.000 keer geraadpleegd. In 2020 verschenen er nieuwe factsheets over noten, zuivel(vervangers) en kaas en stremsel. De factsheets over het aantal vegetariërs en over het aantal met een vegetarische voedingswijze uitgespaarde dierenlevens werden geüpdate. In totaal zijn er nu veertien factsheets beschikbaar, samengesteld door Voedingskundige Sytske de Waart.
3 Trend: Er liggen steeds meer vegetarische en veganistische producten in het supermarktschap
Het zal iedereen opgevallen zijn: steeds vaker wordt op een product vermeldt of het vegetarisch of vegan is. Bekende merken als dr. Oetker, Nutricia, Koopmans, Aviko, Danone en Kikkoman brachten in 2020 voor het eerst producten op de markt met het V-Label keurmerk. De Vegetariërsbond is voor Nederland de licentiehouder van dit Europese keurmerk, en voert de controles uit. De lijst met actieve door de Vegetariërsbond gekeurde producten bereikte in 2020 een voorlopig hoogtepunt.
Ook de consument begint steeds meer gewend te raken aan het V-Label: 53% van de mensen herkent het V-Label. Van de vegetariërs en veganisten herkent zelfs 88% het V-Label. Om het internationale keurmerk nog meer bekendheid te geven is er in 2020 een promotiecampagne van start gegaan met de slogan: ‘Het V-Label, handig om te weten, als je geen dieren wilt eten!’. De boodschap wordt vertolkt door een serie groentedieren die je in 2021 vast nog vaak tegen zult komen!
4 Trend: desondanks wordt er meer vlees gegeten, of toch minder?
Betrouwbare cijfers voor 2020 zijn er nog niet, maar de laatste twee jaar leek in Nederland de consumptie van vlees na jarenlange daling weer wat toe te nemen. Waarom was niet helemaal duidelijk, maar onderzoekers suggereerden dat dit door toegenomen vleesgebruik in de horeca zou kunnen komen. Wereldwijd verwachtte de Verenigde Naties een voor het eerst sinds decennia een afname van de vleesconsumptie. Door de coronacrisis hebben mensen minder geld om aan vlees uit te geven en op veel plaatsen in de wereld is de horeca gesloten.
Ook in Nederland was de horeca het grootste deel van het jaar beperkt open of gesloten. Veel horeca-ondernemers schakelden over op afhaal en bezorgservice. Het aantal restaurants met LEKKER VEGA Keurmerk (een initiatief van de Vegetariërsbond) groeide tegen de verdrukking in gestaag verder. Aan het eind van het jaar waren het er al 90. Veel restaurants traden toe in de categorie ‘Goud’: een volledig vleesloze menukaart, waarvan tenminste de 50% uit veganistische opties. Dit is het actuele overzicht van deelnemende vega restaurants in Nederland.
5 Trend: groeiende steun voor ‘eerlijke’ vleesprijs
Dat steeds meer mensen in Nederland kritisch zijn over vleesconsumptie en productie blijkt ook uit de toegenomen steun voor een eerlijkere vleesprijs. Op de vraag ‘Ik ben bereid meer voor vlees te betalen als deze extra kosten gebruikt worden voor het verbeteren van dierenwelzijn, duurzame landbouw en een goed inkomen voor duurzame boeren’ antwoordt 51,5 % bevestigend. De steun van voor een eerlijke vleesprijs is ten opzichte van 2018 met 6% gegroeid. Dit blijkt uit onderzoek van de Vegetariërsbond. Meerdere partijen hebben inmiddels een paragraaf over een eerlijke vleesprijs in hun verkiezingsprogramma staan.
Samen met de TAPP coalitie maakt de Vegetariërsbond zich sterk voor een ‘eerlijke’ vleesprijs. Niet alleen op Nederlands, maar ook op internationaal niveau. In februari werd in Brussel het in opdracht van de Vegetariërsbond en TAPP coalitie door CE Delft uitgevoerde onderzoek ’the True Price of Meat’ aangeboden. Het onderzoek trok zelfs de aandacht van The Guardian, Le Monde en van Chinese en Russische televisiezenders. In Nederland werden meer dan 50.000 handtekeningen verzameld die aan Minister van Landbouw Carola Schouten werden aangeboden.
Eind 2020 verscheen bij de wetenschappelijke uitgeverij Routledge in Londen het boek ‘Sustainable Development and Resource Productivity’, met daarin het artikel ‘exploring the possibilitiy of a meat tax’, van de hand van Floris de Graad, directeur van de Vegetariërsbond.
Bronnen & Info
- Springmann M, Mason- Croz D, Robinson S, Wiebe K, Godfray HCJ, Rayner M, et al. (2018) Health-motivated taxes on red and processed meat: A modelling study on optimal taks levels and associated health impacts. PLoSONE
- Onderzoek 'True Price of Meat'
- Onderzoek KIEN/Panelwizard
- Factsheets
- V-Label Internationaal
- LEKKER VEGA Keurmerk voor Restaurants
- Lekker Vega Magazine
- 30 Dagen Lekker Vega (veggie challenge)
Gratis Download
- folder 'Gezond Vegetarisch'
