Orgeadebolus

“Vroeger kregen mijn ouders eenmaal per jaar een bolustaart van Theeboom, dat was dé koshere bakker waar ze behalve kosher brood ook kosher gebak verkochten. De helft van de taart was met orgeade en de andere helft met gember. Orgeade wordt gemaakt van amandelen en suiker. Je koopt het in de winkel, maar voor dit recept maak je het zelf.

Mijn broers en ik vochten elkaar de tent uit voor de orgeadebolussen vanwege de smeuïge vulling, de knapperige suikerkorstjes en de manier waarop de bolussen aan elkaar vastgeplakt zaten. De gemberbolussen lieten we liggen; maar gelukkig waren er altijd genoeg gasten die deze voor ons wilden opeten.

In alle kookboeken over de Nederlands-Joodse keuken vind je wel een recept voor dit heerlijke taartje. Mijn recept komt grotendeels uit het kookboek van Bea Polak. Niet alleen de recepten zijn allemaal anders. Ook de benaming van dit gerechtje is onderhevig aan discussie. Want is het een bolus of een bole? Het gerecht is door de Spaanse Joden meegenomen naar Nederland. De naam komt van het woord bole, wat ‘bolletje’ betekent. In onze familie kwamen we na hevige discussie tot de conclusie: één bole en twee bolussen”.

BEREIDINGSTIJD

90+ minuten >

GESCHIKT VOOR

9 personen

Ingrediënten

bloem 300 gram
gedroogde gist 15 gram
boter 50 gram op kamer temperatuur
kristalsuiker 50 gram
zout 5 gram
1 ei
lauwe melk 100 ml
amandelen 250 gram, geschaafd
sukade 100 gram, zeer fijngesneden
1 sinaasappel, geraspt
gesmolten boter 2 el
kristalsuiker 1 el
sap van een halve sinaasappel
water 200 ml
boter 50 gram
kristalsuiker 200 gram
basterdsuiker
roomboter

Deel dit recept

Bereiding

Bereidingstijd: meer dan 90 minuten

1) Doe de bloem en de gist in een diepe kom.
2) Smelt de boter, laat even afkoelen.
3) Doe de boter, de suiker, het zout, het ei en de lauwe melk bij de bloem.
4) Meng het geheel, stort het deeg
op het aanrechtblad en kneed het deeg heel goed door, ongeveer 15 minuten, tot je een soepel deeg hebt.
5) Doe het deeg terug in de kom, dek
af en laat 45 minuten rijzen op een warme plek.
6) Meng voor de vulling de amandelen, sukade, sinaasappelrasp, gesmolten boter, suiker en sinaasappelsap door elkaar.
7) Verwarm de oven voor op 180 graden.
8) Maak van de deegbal 15 deeg -balletjes. Rol ieder deegballetje uit tot een langwerpig lapje van ongeveer 6 bij 12 cm.
8) Verdeel de vulling over de lapjes.
9) Vouw de lange kanten van het lapje naar elkaar toe, zodat de zijkanten over elkaar heen vallen en de vulling er
niet uit kan vallen. Rek dit lange stukje nog wat uit en rol dan van beneden naar boven op zoals een slakkenhuis. Het uiteinde van het lapje stop je in de
bovenkant van het rondje.
10) Laat de bolussen nog 10 minuten rusten op een lauwwarme plaats.
11) Doe de basterdsuiker in een schaal en haal de bolussen erdoorheen.
12) Vet een bakblik van Ø 14,5 cm royaal in met boter en leg de bolusjes dicht bij elkaar in het bakblik.
13) Zet de bolusjes in een voorverwarmde oven; de oven moet vooral niet te heet zijn, want ze
moeten langzaam garen. Bak ongeveer 10 minuten.

Maak ondertussen de siroop door alle ingrediënten te mengen, aan de kook te brengen en langzaam in te laten dikken.

14) Besprenkel na de eerste 10 minuten
baktijd de bolusjes met een gedeelte van de siroop. Bak vervolgens nog eens 20
minuten.
15) Haal de bolussen uit de oven en giet de rest van de siroop eroverheen.

Eet smakelijk!

* Sukade is de gesuikerde schil van de vrucht van de sukadeboom, Citrus medica. Het is een citrusvrucht, die ook wel cederappel, cedercitroen, sukadecitroen, cedraat of muskuscitroen wordt genoemd. De vrucht bestaat grotendeels uit schil en lijkt wel wat op een citroen of sinaasappel.

Weetje:
De oorsprong van de bolus is Joods. De geschiedenis gaat zeker terug tot aan het eind van de zestiende eeuw, begin zeventiende eeuw, toen de Sefardische Joden uit Spanje en Portugal naar grote steden waaronder Middelburg vluchtten. Zij namen de traditie van thuis mee en begonnen met bolussen bakken.