De Smaakmaker

Vegetariër in de vorige eeuw - het verhaal van mijn oma Truus

Met mijn oma, Truus Löwensteyn-Koopman, zit ik aan haar keukentafel. Samen blikken we terug op een leven lang vegetariër zijn. "Van mijn eerste jaar af, van de eerste paplepel af, ben ik vegetariër", zegt ze. "Mijn vader woonde achter het slachthuis in Zwolle en daar hoorde hij de dieren gillen. Hij vond het vreselijk dat er zo met de dieren omgegaan werd. Hij verdiepte zich in het vegetarisme en besloot, ook voor de gezondheid en de 'sfeer', vegetariër te worden."



Samen met zijn vrouw Gesina voedden zij hun kinderen vervolgens vegetarisch op. Als ik vraag waarom ook mijn overgrootmoeder vegetariër werd, antwoordt oma: "Ze was zo op mijn vader gesteld dat ze erin meeging en ze was er ook zelf van overtuigd geraakt." Vervolgens voedde oma ook haar kinderen, onder wie mijn moeder, vegetarisch op. "Als ik je moeder vraag waarom ze nog steeds vegetariër is, dan zegt ze dat ze vlees niet door haar strot kan krijgen!" zegt oma lachend. Inmiddels ben ik, Noor Boekelman, de vierde generatie vegetariër en ik heb er nog een schepje bovenop gedaan als veganist. Met Kerstmis en Pasen eten wij met de hele familie een waanzinnig vegetarisch driegangendiner. Iedereen kan goed koken. Aan vlees en vis is nooit behoefte geweest.   
 

 "Men dacht dat als je geen vlees at, je wel kip zou eten.”

In de loop der tijd is er wel veel veranderd. Het vegetarisme is volgens oma nu veel meer geaccepteerd. "Er zijn vrolijke tijdschriften en ook niet-vegetariërs zijn belangstellend en betrokken. Als jong meisje belandde ik soms in vervelende situaties. In de straat waar ik woonde had ik ook vriendinnetjes. Als ik daar te eten werd gevraagd, kreeg ik, ondanks dat ik had gezegd dat ik vegetariër was, toch vlees op mijn bord. Ik wist mij geen raad. Ze waren niet vriendelijk en zeiden dat ik het moest opeten, omdat het goed voedsel was. Het was een belediging dat ik het niet at. Ik ben huilend naar huis gegaan." De visie op vegetarisme was in die tijd totaal anders: tegen mijn oma werd gezegd dat zij beslist ziek zou worden van de slechte voeding. "Er werd dan verteld dat je niet genoeg voedingsstoffen binnenkreeg. Mijn ouders hielden het erbij dat het juist gezond was." Daarnaast was ook de perceptie van dieren anders. "Men dacht dat als je geen vlees at, je wel kip zou eten.” Ook uit eten gaan was lastig. "Je moest dus altijd voor jezelf zorgen. Nou, dat was niet zo heel erg, maar we hadden weleens ergens willen eten.”  

Ondanks dat haar keuze niet altijd even makkelijk is geweest, heeft oma veel aan de vegetarische levensstijl te danken, waaronder haar (inmiddels overleden) man Fried Löwensteyn! Dat zit zo. Op haar 19e was oma uitgenodigd bij de familie Löwensteyn, ook vegetariërs. "Ze vroegen of ik bleef eten en dat vond ik natuurlijk erg leuk." Het merkwaardige was echter dat de drie zoons allemaal afwezig waren toen oma aankwam. Achteraf bleek dat zij geen interesse hadden om weer zo’n 'vegetarische tante' op visite te krijgen. Er waren wel vaker vrouwen van de Vegetariërsbond langsgekomen en daar hadden ze blijkbaar geen hoge pet van op. Vandaar dat de één in bad zat, de ander was gaan voetballen en Fried in de bieb zat! In de loop van de avond druppelden de mannen toch binnen en maakten kennis met oma. "Na afloop, toen ik naar huis ging, fietste er echter een kerel achter mij aan", vertelt oma. Een wildvreemde man achtervolgde haar, fluitend! "Dus ik ging hoe langer hoe harder fietsen en toen ik voor mijn huis stond, had die figuur mij ingehaald. Het bleek Fried te zijn, die toch wel interesse had gekregen in de jongedame. Hij had zijn fiets gepakt en was vrolijk achter mijn oma aangefietst, terwijl hij het deuntje van de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie floot. En met succes! In 1954 trouwden mijn opa en oma.

Zo zie je: het vegetarisme kan een verbindende factor zijn, die zo nu en dan zelfs een romantische afloop heeft. 
  
 

Word lid van de Vegetariërsbond en kies direct je cadeau uit! 

Ons werk ondersteunen? Heel graag! Word dan lid, en praat jaarlijks mee over de koers, plannen en activiteiten. 
 

Tekst:
Van de Redactie Vegetariërsbond