5 recepten voor de lekkerste vegan en vega stamppotjes

 
We gaan alweer richting de koude maanden, dus schotelen wij jullie met alle (dieren)liefde deze vijf heerlijke stamppot-recepten voor. Daar word je toch weer warm van?! Veel plezier met het maken en geniet ervan!   
 

Wat is stamppot?

Een stamppot is een traditioneel Nederlands gerecht dat bestaat uit (gestampte of geprakte) diverse onderdelen, meestal groenten en aardappelen. Vaak geserveerd met jus en (rook)worst of ander vlees, maar gelukkig zijn er inmiddels volop vegetarische en plantaardige alternatieven verkrijgbaar voor een eigentijds en lekker stamppotje. Comfort food op z'n best, met name in herfst en winter. 

Qua voedingswaarde is stamppot een relatief voedzame maaltijd. En ook een betaalbare, waarmee je eindeloos kunt variëren. Tegenwoordig heb je ook diverse ‘fusion’ varianten in stamppotten, bijvoorbeeld met lekker veel kerrie en peper, kruiden of met sambal erdoor. Ook zien we steeds vaker een vega(n) burger of ragout er naast liggen, in plaats van de worst. 

Waar eet men stamppot en hoe is deze ontstaan?

Ook Vlamingen zijn gek op hun 'stoemp' zoals zij het in Vlaanderen noemen. En ook de Duitsers in met name het Rijngebied consumeren flink wat stamppot.

Het gerecht heeft waarschijnlijk zijn oorsprong in de 16e eeuw, toen de aardappel in Nederland werden geïntroduceerd. Deze werden meegebracht vanuit Zuid- Amerika, waar ze al eeuwen werden verbouwd door de oorspronkelijke (inheemse) bevolking. 
In de 18e eeuw echter begon de aardappel pas echt een belangrijke rol te spelen als voedselbron, en werd het ook steeds meer verbouwd door boeren. Ze waren relatief gemakkelijk te verbouwen (en dus ook goedkoop), waardoor het voor veel mensen beschikbaar was en op tafel kwam. Stamppot was toentertijd een eenvoudig en voedzaam gerecht dat heel gemakkelijk gemaakt kon worden van aardappelen en andere ingrediënten die makkelijk voorhanden waren.  

Soms wordt stamppot ook weleens hutspot genoemd. Dat komt omdat men van oudsher vaak in de ene pan de inhoud ging ‘husselen’ en in een andere pot de inhoud ging ‘stampen’. Het woord hutspot is ouder dan het woord stamppot en stamt waarschijnlijk uit de 20e eeuw.
 

Is stamppot gezond?

Dat hangt van de ingrediënten af. Wanneer je kijkt naar een traditionele stamppot met bijvoorbeeld alleen aardappel, boerenkool en uitjes dan is de stamppot zeer zeker gezond, bevat het diverse vitaminen, mineralen en vezels en zitten er relatief niet persé heel veel calorieën in.
Gebruik je vervolgens ook melk (in plaats van water) om de stamppot mee te stampen en wat (room) boter, dan krijgt de stamppot alweer wat meer calorieën. Het ligt aan je leefstijl of dat gezond voor je is.
 

Deze vegetarische en plantaardige vleesvervangers passen goed bij onderstaande stamppot-recepten

Unox rookworst (V-Label gecertificeerd)
Unox Knaks (V-Label gecertificeerd)


Valess rookworst (V-Label gecertificeerd)



GardenGourmet vegetarische rookworst (V-Label gecertificeerd)
GardenGourmet vegetarische worstjes (V-Label gecertificeerd)
GardenGourmet vegan sensational braadworst (V-Label gecertificeerd)
GardenGourmet vegan sensational chorizo (V-Label gecertificeerd) 



Hema (r)Ookworst (V-Label gecertificeerd) 



De Vegetarische Slager Roockworst
De Vegetarische Slager Little Willies (vegan, V-Label gecertificeerd) 



Vivera Rookworst (V-Label gecertificeerd)
Vivera Braadworst (V-Label gecertificeerd)



Beyond Meat Sausage (V-Label gecertificeerd)



Maggi Jus (V-Label gecertificeerd)


 

Vega(n) stamppot recepten 

 

Zoete-aardappelstamppot met zuurkool, noten en gebakken appel 

   

 

Hutspot met geroosterde peen en hachee van jackfruit 

   

Mexicaanse stamppot met bonen, cheddar en tortillachips

   

 

Aziatische stamppot met paksoi, tempeh en kokosmelk

   

Bonus: recept uit 2040 voor een vegan hutspot

Wij hebben samen met een schrijver een kort verhaal bedacht: Transivoor. Elk hoofdstuk eindigt met een recept dat met de inhoud daarvan te maken heeft. Deze novelle (dat zich afspeelt in 2040) heeft aan het einde van elk hoofdstuk een verrassing: een recept, bedacht door een kok, dat bij de inhoud van het hoofdstuk past. 

Je kunt Transivoor als e-book ontvangen (met daarin alle 8 recepten) als je de petitie Kalf Bij Koe tekent en een eenmalige donatie doet (in stap 2, na het tekenen). Op naar kalfvriendelijkere zuivel! 


 

Tekst: Dorothé, redactie Vegetariersbond, oktober 2023